Trust in local government has declined as a result of the corona crisis. This is especially true for vulnerable Rotterdammers. They were proportionally harder hit by the pandemic and more often had to deal with a combination of negative challenges such as uncertain income, fragile health, learning disabilities and social isolation. Vulnerable Rotterdammers also experienced contact with agencies such as the (local) government and GGD as abstract and impersonal, and many measures as unreasonable. Pandemic preparedness for later is needed. This is evident from the study "The Prepared City" by the research bureau Risbo and Erasmus University Rotterdam, commissioned by the City of Rotterdam.
In vergelijking met minder kwetsbare groepen in Rotterdam hebben kwetsbare Rotterdammers minder veerkracht en flexibiliteit om zich aan te passen aan de steeds wisselende COVID-19 omstandigheden, waaronder lockdowns, thuiswerken en het organiseren van thuisonderwijs. Bovendien voelden zij zich nauwelijks gehoord en gezien. Hun broze vertrouwen in de overheid is door de pandemie, en door de parallelle opkomst van desinformatie en complettheorieën, verder onder druk komen te staan.
Denken in mogelijkheden schept vertrouwen
Niettemin hebben kwetsbare Rotterdammers nog wel vertrouwen in organisaties waarmee ze in contact zijn gebleven tijdens de pandemie. Deze professionals keken vaak naar wat er nog wel kon, in plaats van de onmogelijkheden. Voorbeelden waren bijvoorbeeld huisbezoeken in het onderwijs, een moskee die twee vrijdagspreken organiseerde om de groep moskeebezoekers per preek te halveren en een hulpverleningsorganisatie die eetavonden bleef verzorgen, maar mensen verspreid liet komen. Zo bleven kwetsbare bewoners op de radar.
Beter voorbereid, creëer pandemische paraatheid
Het is van belang beter voorbereid op een volgende pandemie:. organiseer daarom nu pandemische paraatheid voor later. Pandemische paraatheid houdt in dat nu de lessen moeten worden getrokken uit de COVID-19 periode en dat voordat er sprake is van een nieuwe pandemie of crisis, al voorbereidingen worden getroffen over hoe te handelen. De gemeente dient daarvoor beleid te voeren op vier verschillende niveaus: de relatie met de burger, op het gebied van interne organisatie en gemeentelijk beleid, ten aanzien van het maatschappelijk middenveld en in interactie met de landelijke overheid.
Een belangrijk onderdeel van pandemische paraatheid is helder communiceren, doen wat je beloofd, zichtbaar zijn en oog hebben voor de kennis en kracht van het maatschappelijk middenveld. Een succesvolle pandemische paraatheid kan daarmee een bijdrage leveren in het herstel van vertrouwen.